کافه دنتال
آیا نگرانی مردم در مورد آسیب های احتمالی فلوراید به جاست؟
فلوراید یک ماده شیمیایی است که معمولاً به خمیر دندان اضافه می شود و توانایی منحصر به فرد برای جلوگیری از پوسیدگی دندان دارد به همین دلیل، فلوراید به طور گسترده ای برای بهبود بهداشت دهان و دندان به منابع آب اضافه شده است با این حال، بسیاری از مردم در مورد آسیب احتمالی در اثر مصرف بیش از حد آن نگران هستند این مقاله چگونگی تاثیر فلوراید بر سلامت شما را بررسی می کند.
فلوراید چیست؟
فلوراید یون منفی عنصر فلوئور است که با فرمول شیمیایی F – نشان داده می شود. به طور پراکنده به مقدار بسیار کم در طبیعت و به طور طبیعی در هوا، خاک، گیاهان، سنگ، آب شیرین، آب دریا و بسیاری از غذاهای دیگر یافت می شود.
فلوراید نقش مهمی در معدنی شدن استخوان و دندان ایفا می کند و برای سخت و قوی نگه داشتن آنها ضروری است و حدود 99٪ از فلوراید بدن در استخوانها و دندانها ذخیره می شود.
فلوراید همچنین در جلوگیری از پوسیدگی دندان ( حفره دار شدن دندان )، نقشی مهم دارد به همین دلیل است که فلوراید به منابع آب جامعه در بسیاری از کشورها اضافه می شود.
فلوراید چگونه نقش خود را در سلامت دهان و دندان ایفا می کند؟
پوسیدگی دندان، که به عنوان یکی از بیماری‌های شایع دهان و دندان شناخته می شود. توسط باکتری های زنده در دهان ایجاد می شود. این باکتری ها کربوهیدرات را تجزیه و تولید اسیدهای آلی می کنند که می تواند به مینای دندان، لایه بیرونی غنی از مواد معدنی دندان آسیب برساند. و باعث فرایند ایجاد دمیلینه شدن مینا گردد. (اسید که می تواند باعث از دست دادن مواد معدنی از مینای دندان منجر شود.)
و برعکس عمل دمیلینه جایگزینی مواد معدنی را در دندان رمینرالیزاسیون می گویند.
فلوراید چگونه ممکن است به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند؟
- کاهش دمیلینه: فلوراید ممکن است به کم کردن سرعت از دست دادن مواد معدنی از مینای دندان کمک می کند.
- افزایش رمینرالیزاسیون: فلوراید ممکن است به فرآیند تعمیر و سرعت بخشیدن و قرار دادن مواد معدنی در مینای دندان کمک کند.
- مهار فعالیت باکتریایی: فلوراید با تداخل در فعالیت آنزیم های باکتریایی قادر به کاهش تولید اسید است همچنین ممکن است رشد باکتری های بد را مهار کند.
در سال 1980 نشان داده شد که فلوراید در پیشگیری از حفره دار شدن دندان، وقتی که به طور مستقیم روی دندان اعمال شود موثر است.
آن چه در خصوص فلوراید آب لازم است بدانیم؟
شورای پژوهش‌های دارویی و سلامت عمومی استرالیا اضافه کردن فلوراید به آب آشامیدنی را به عنوان راهی بی‌خطر، موثر و اخلاقی جهت کاهش پوسیدگی دندان در میان جمعیت توصیه می‌کند.
شواهد فلوراید آب آشامیدنی به دهه‌ی ۴۰ میلادی باز می‌گردد. در این زمان دندان پزشک‌ها متوجه شدند که در مناطقی که فلوراید به صورت طبیعی در آب آشامیدنی وجود دارد، پوسیدگی دندان کمتر شایع است.در اینجا بود که یک پژوهش تازه کلید خورد. در این پژوهش، فلوراید به‌صورت مصنوعی به منابع آبی جمعیت بزرگی اضافه شد. سپس نرخ پوسیدگی دندان را در این مناطق با مناطقی که آب آشامیدنی در آنجا فاقد فلوراید بود، مقایسه کردند.
پس از شش سال، تفاوت کودکان این دو منطقه خیلی بارز بود؛ چراکه فواید فلوراید برای سلامت دندان ها مشهود بود. اجرای آزمایش در این زمان متوقف شد؛ زیرا فراهم نکردن این امکان برای همه کودکان، غیراخلاقی بود. پس از آن افزودن فلوراید به آب شرب در همه جا انجام شد. از آن زمان به بعد، پوسیدگی دندان خیلی کاهش یافته است. آخرین شواهد از استرالیا و کشورهای دیگر هم این تفاوت را نشان می‌دهند.
شورای پژوهش‌های دارویی و سلامت عمومی استرالیا دریافت که کودکان و نوجوانانی که در مناطقی با آب فلوراید دار زندگی می‌کنند، بین ۲۶ تا ۴۴ درصد کمتر سطح دندان‌هایشان پوسیده میشود. بزرگسالان هم تا ۲۷ درصد کمتر پوسیدگی دندان دارند.
البته این مقدار در جوامع مختلف متفاوت است؛ زیرا به موارد دیگری مانند رژیم، دسترسی به خدمات دندان‌پزشکی و میزان آب شربی که مردم می‌نوشند بستگی دارد.
اگر میزان فلوراید آب منطقه بیشتر از ۰٫۶ درصد M.P.P (واحد سنجش فلوراید یک قسمت در میلیون ) باشد نیاز به فلوراید خوراکی اضافی نمی باشد.( آبی ایده آل است که یک P.P.M فلوراید داشته باشد ) و نوشیدن آب حاوی فلوراید ( فلوراید منابع آب شهری )۵۰ تا ۶۰ درصد باعث کاهش پوسیدگی در دندان های دائمی و ۴۰ تا ۵۰ درصد باعث کاهش پوسیدگی در دندانهای شیری می شود. پس به میزان فلوراید آب مصرفی منطقه مسکونی خود توجه داشته و مصرف خوراکی فلوراید هم زیر نظر دندانپزشک باشد. اما از آنجا که هزینه افزودن فلوراید به آب زیاد است برای جبران این کمبود برخی دولت ها روش افزون فلوراید به نمک یددار را انتخاب می کنند که می تواند ۴۰ تا ۷۰ درصد در کاهش پوسیدگی موثر واقع شود. در کشور ما نیز این امر در دستور کار قرار گرفته است. البته این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که استفاده از نمک یددار حاوی فلوراید نباید تشویقی برای استفاده بیش از حد نمک باشد. چرا که مصرف بیش از حد نمک برای سلامت بدن مضر است.
صورت‌های مختلف استفاده از فلوراید چگونه است ؟
- خوراکی
فلوراید خوراکی از طریق آب مصرفی، نمک های غنی شده با فلوراید و غذا ومیوه های حاوی فلوراید جذب بدن می شود.
- موضعی
تاثیر موضعی فلوراید از طریق خمیر دندان های حاوی فلوراید، ژل های حاوی فلوراید، دهان شویه های حاوی فلوراید و آدامس های حاوی فلوراید بر روی دندان ها اعمال می شود.
چه زمانی دندانپزشک می تواند برای فرزند شما در صورت کمبود فلوراید آب منطقه آن را به صورت خوراکی تجویز نماید؟
از بدو تولد تا ۶ ماهگی نباید فلوراید خوراکی تجویز شود. هر چند میزان فلوراید آب منطقه مسکونی هم کم باشد. از طرفی نتایج تحقیقات نشان میدهد با افزایش میزان درجه فلوراید دندان ، شانس پری دنیت (عفونت پیشرفته لثه ) نیز افزایش می یابد به طوری که در نواحی با میزان فلوراید بالا شانس ابتلا به این بیماری بالاتر خواهد بود. در واقع درست است که فلوراید باعث استحکام دندان می شود ولی اگر میزان فلوراید آب منطقه مسکونی بیش از حد مجاز باشد نه تنها باعث استحکام دندان نمی شود بلکه از استحکام دندان کاسته شده و باعث تغییر رنگ شدید دندانها از زرد تا قهوه ای شده که به آن فلوروزیس گویند
پس اگر فلوراید آب منطقه ای مسکونی شما کم باشد مؤثرترین روش پیشگیری از پوسیدگی دندان در فرزندان شما مصرف فلوراید از ۶ ماه بعد از تولد تا سن بین ۱۲ تا ۱۴ سالگی است که دندانپزشک برای فرزند شما تجویز می کند. و اثر فلوراید بعد از استفاده از آن تمام عمر باقی خواهد ماند حتی پس از قطع مصرف آن اثرش پابرجاست .
آکادمی بیماری های اطفال آمریکا توصیه می کند که کودک در ۶ ماه اول زندگی نیاز به فلوراید ندارند اما پس از آن فلوراید در آبی که به کودک داده میشود حداقل P.P.M۰٫۳ باشد به همین دلیل استفاده از آب جوشیده یا مقطر که حاوی فلوراید نیست در کودکان بالاتر از ۶ ماه توصیه نمی شود .
میوه های موز و انجیر حاوی فلوراید هستند. به جز آب آشامیدنی چای ، سیب درختی ، تخم مرغ، قلوه، انواع ماهی، میگو، بعضی از انواع قارچها خوراکی و چای حاوی فلوراید است .
یک استکان چای یک تا ۳ میلی گرم فلوراید دارد در مناطقی که میزان فلوراید آب آن بالا است و ایجاد فلوروزیس می کند می‌توان با جوشاندن آب و دم کردن چای در ظروف استیل میزان فلوراید آن را کم کرد .
